Leprabestrijding in de uithoeken van West Nepal – het Grote Helpen

NRC Handelsblad 16-4-1992 – De Nederlandse Stichting voor Leprabestrijding bestaat 25 jaar. Het nieuwe project in de uithoeken van West-Nepal komt van de grond. Het ontbreekt hen aan veel, maar niet aan wil en overtuiging. Een reportage.

Continue reading “Leprabestrijding in de uithoeken van West Nepal – het Grote Helpen”

Bedolven onder een steenlawine tussen Nepal en Tibet… Held van de Volksrepubliek!

NRC Handelsblad 13-6-1987 — Een uur voordat wij door een rotsblok bijna verpletterd zullen worden loop ik door het dorp een eindje naar beneden om onze chauffeur op te halen. Het is nog donker en het vriest licht. De weg kronkelt langs de kale barakken waar Communistisch China zijn budget travellers te slapen legt. In de wind zwaait een straatlantaarn die een groenig schijnsel afscheidt. De sfeer is luguber, zeker ook door de herrie die de vallende stenen maken: dof gedonder in het donker schuin boven ons. De hele nacht door. Continue reading “Bedolven onder een steenlawine tussen Nepal en Tibet… Held van de Volksrepubliek!”

200 Jaar Mont Blanc beklimming: “Een Loeiend Zoomerwoud vol Waldhoorns.”

NRC Handelsblad 9-8-1986 – Niemand weet hoe lang de Mont Blanc (sinds vo­rige week min of meer exact 4.804,4 meter hoog) er al staat. Gistermiddag was het wel precies tweehonderd jaar geleden dat voor het eerst een mens voet zette op zijn sinds miljoenen jaren ongenaakbare top. Pioniers op Europa’s hoogtepunt waren de koene klimmers Jacques Balmat en Michel Gabriel Paccard. In hun voetsporen trok Cas de Stoppelaar zijn bergschoenen aan en be­gon met andere pelgrims aan de bestijging. Continue reading “200 Jaar Mont Blanc beklimming: “Een Loeiend Zoomerwoud vol Waldhoorns.””

De Vierde Dimensie – een mislukte zoektocht naar de Hyperrealiteit

NRC Handelsblad 28-12-1985 — Ons ruimtelijk beleven heeft zijn grenzen – maar ligt dat aan ons of aan de ruimte? Leven wij in een driedimensionale schil van het vierdimensionaal? Maar als dat zo is, bestaan wij dan wel? Van punt naar hyperkubus: op zoek naar de juiste verhoudingen. Continue reading “De Vierde Dimensie – een mislukte zoektocht naar de Hyperrealiteit”

Everest 1984 – de zoekgeraakte vlag van V&D

NRC Handelsblad 10-10-1984 – De grappigste tegenslag bij de gisteren geslaagde Nederlandse Mount Everest-expeditie is het incident met de vlag van V&D. Dit winkelbedrijf, dat met een goede neus voor publiciteit een bedrag van 25.000 gulden bood om haar dundoek met het bekende bruine logo op de top van de Everest te doen wapperen, werd op een gegeven moment verwittigd van het feit, dat de vlag ergens tussen Schiphol en het basiskamp van de expeditie was zoekgeraakt. Continue reading “Everest 1984 – de zoekgeraakte vlag van V&D”

De indiscrete computer – tips van een Meesterkraker

NRC Handelsblad 8-10-1983 – Computerkraken beginnen ook in Nederland de gemoederen meer en meer bezig te houden. Komende week is dit een thema van de ASI-leergangen 1983, een coproductie van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs en het Nederlands Genootschap voor Informatica. De titel van de leergang, ‘In de ban van de fout’, is ontleend aan de Delftse oratie van Prof. Herschberg, een befaamde systeemkraker. Hij spreekt over ‘Misbruik, vervuiling en ondoordringbaarheid van computers.’ Continue reading “De indiscrete computer – tips van een Meesterkraker”

Vliegent Hart – Schat Ahoy!

NRC Handelsblad 13-8-1983 — Afgelopen zondag werd er een spectaculaire goudvondst gedaan op het wrak van ‘t Vliegent Hart, een twee en een halve eeuw geleden gezonken schip van de VOC. Vrijwel onmiddellijk ontspon zich een discussie tussen het ministerie van WVC en dat van financiën over de verdeling van de opbrengst: niet minder dan negentig procent voor de Britse bergers en slechts tien procent voor de rechtmatige bezitter van de schat, de Nederlandse Staat. Maar afgezien van die discussie: de opwinding over de vondst die boven water is gekomen is er niet minder om. Twee weken geleden maakte Cas de Stoppelaar een dag mee uit het leven van John Rose, de leider van het bergingsteam. Ooggetuigeverslag van een pecuniaire reddingsoperatie. Continue reading “Vliegent Hart – Schat Ahoy!”

Squadron 322: “Hoeveel moffen die niet uit de lucht heeft geschoten!”

NRC Handelsblad 18-6-1983 — Squadron 322, het oudste van de Koninklijke Lucht­macht, hield afgelopen week een reünie op de vliegbasis Leeuwarden. Van heinde en verre zou­den de oude helden van een roemruchte oorlog de veertigste verjaardag van “hun” onderdeel komen opluisteren, was de ver­wachting. Het Zaterdags Bijvoegsel vloog mee naar Leeuwar­den. Daar bleef de oorver­dovende realiteit ver ach­ter bij het legendarische verleden. Continue reading “Squadron 322: “Hoeveel moffen die niet uit de lucht heeft geschoten!””

175 Jaar KNAW:'” Vivat, Crescat, Floreat Academia Vestra!”

NRC Handelsblad 7-5-1983 – Deze week bestaat de Ko­ninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen 175 jaar. Opge­richt in een tijd dat ons land wetenschappelijk weinig voorstelde, bleken de Hooggeleerde, Onschatbare en Onverzettelijke initiatiefnemers uit die tijd overtuigd van hun ge­lijk.
Maar twijfel over het be­staansrecht van het insti­tuut is, lange tijd hardnek­kig gebleven.
Ook nu nog is er onduide­lijkheid over de plaats die de KNAW moet innemen in het Nederlandse wetenschapsbestel.
Geschiedenis van de moeizame afdaling van een ivoren toren. Continue reading “175 Jaar KNAW:’” Vivat, Crescat, Floreat Academia Vestra!””

The Sind Club, Karachi – Een Marco Polo Schaap als zilveren snuifdoos.

NRC Handelsblad 5-5-1983 — In gigantische holle ruim­tes, verlaten zalen met marmeren vloeren, slijten tientallen Pakistani hun dagen met een vergeten soort dienstbaarheid: het in zijn oude glorie houden van een overblijfsel uit de koloniale tijd, de Sind Club. Ook Pakistani zelf kunnen er tegenwoordig lid van zijn, zij het dat dat moeite kost en je moet weten op welk moment je wel en wanneer je beslist geen sportjasje kunt aandoen. Cas de Stoppelaar was be­zoekend lid en maakte kennis met een voormalig bolwerk van Britse heren in hun verre, warme kolo­nie. Continue reading “The Sind Club, Karachi – Een Marco Polo Schaap als zilveren snuifdoos.”

Darjeeling uit de gratie – het dreigend verval van een Edele Thee.

NRC Handelsblad 30-4-1983 — De 1e mei is een belangrijke dag in Darjeeling, aan de zuidflanken van de Himalaya. Tussen nu en half juni schieten de theestruiken in bloei — en die is bepalend voor kwaliteit en kwantiteit van ‘s werelds beste thee. Toch is niet alleen het komende voorjaar doorslaggevend voor de nabije toekomst van Darjeeling … Continue reading “Darjeeling uit de gratie – het dreigend verval van een Edele Thee.”

De Indiase filmindustrie in Bollywood: ‘God bless, God bless met een nóg groter kassucces!’

NRC Handelsblad 11-9-1982 — In geen van de 600 films die dit jaar in India van stapel lopen wordt één kusje gewisseld. Is dat de reden dat de schone Rekha hete tranen vergiet onder het oog van de Arriflex 35IIC — of is het haar mislukte romance met Amitabh, haar drukbezette tegenspeler?
Een omfloerste blik in het filmparadijs van de deelstaat Maharashtra: een illusie in het kwadraat. Continue reading “De Indiase filmindustrie in Bollywood: ‘God bless, God bless met een nóg groter kassucces!’”

De fantastische voorbereidingen van Ghandi’s Asian Games: “We hakken het zwembad gewoon op maat.”

NRC Handelsblad 31-7-1982 – In India vinden vanaf 19 november a.s. voor de negende keer de Aziatische Spelen plaats. Speciaal voor de verwachte 5000 sportlieden uit 30 landen worden momenteel zes nieuwe stadions en sporthallen gebouwd. Daar wordt in de zinderende hitte iets groots verricht door arbeiders die soms wel drie gulden per dag verdienen. Donkere ogen kijken – emotieloos – de verslaggever aan. Continue reading “De fantastische voorbereidingen van Ghandi’s Asian Games: “We hakken het zwembad gewoon op maat.””

India’s witte bruiden – De grote vraag naar zalf voor een blanke huid.

NRC Handelsblad 6-7-1982 – Een tot de verbeelding sprekend research-succes in India is de crème Fair & Lovely. Hindustan Lever Limited (HLL), de grootste particuliere research-instelling in India, die de wonderzalf vanaf het midden der jaren zestig ontwikkelde en in 1975 ging testen op de linker (dus in de sarie verborgen) arm van vrouwen, kan zich eens te meer in de wetenschap koesteren dat met ‘basic research’ ook geld te verdienen valt: de halve winst van de afdeling zalven en zepen komt thans van Fair & Lovely. Het maakt de mensen blank. Continue reading “India’s witte bruiden – De grote vraag naar zalf voor een blanke huid.”

Indiase economie groeit: “Nederlandse bedrijven laten er kansen liggen.”

NRC Handelsblad 2-7-1982 – The Economic Times, een belangrijke ‘zakenkrant’ in India, heeft kort geleden een heel bijvoegsel gewijd aan Nederland, onder de pakkende kop: “De vertelling van de gemiste kansen”. Een windmolen, een dorpskerk en een Friese koe illustreerden dit verhaal vol Philips, Shell, Unilever en Fokker. De teneur was dat Nederland zijn kansen om in India vaste voet aan de grond te krijgen te veel laat lopen. Continue reading “Indiase economie groeit: “Nederlandse bedrijven laten er kansen liggen.””

De Gurkha’s: ‘Gesel der slagvelden’

NRC Handelsblad 26-06-1982 – Als onderdeel van de Vijfde infanterie-brigade hebben de Gurkha’s, trouwe handlangers van het Britse Imperium, tijdens de Falkland oorlog (1982) wederom hun krijgskundig nut bewezen. De vechtjassen uit de Himalaya vormen een geducht anachronisme. Ze koesteren hun tradities, hun folklore, hun eer. Ongaarne laten ze zich huurlingen noemen, al spekken ze met hun wedde de Nepalese schatkist. Portret van een strijderskaste.
Continue reading “De Gurkha’s: ‘Gesel der slagvelden’”

Onderzoek in India – De Kaste der Wetenschappers

NRC Handelsblad 17-6-1982 – India, in bevolkingsaantallen het tweede land ter wereld, heeft eigen satellieten, kerncentrales, reageerbuisbaby’s en een half miljoen afgestudeerde exacte wetenschappers. Maar jaarlijks sterven nog vele Indiërs aan ondervoeding. Personeel te over in de Indiase laboratoria, maar ironisch genoeg liggen de sterkste troeven op theoretisch gebied. Een land met tegenstellingen die zelfs Indiërs soms teveel worden: “Het went echt wel, al went het nooit helemaal.”

Continue reading “Onderzoek in India – De Kaste der Wetenschappers”

Ernö Rubik over zijn ‘zijn’ Kubus: “De schroevendraaier mag niet!”

NRC Handelsblad 26-6-1981 – De hele wereld heeft het er druk mee, met het oplossen van Rubiks Magische Kubus. Rubik doet het zelf zonder er naar te kijken, maar hij moet overal processen voeren tegen namaakkubussen — zoals nu in Amsterdam. Een goede uitvinding heeft altijd onverwachte gevolgen. Continue reading “Ernö Rubik over zijn ‘zijn’ Kubus: “De schroevendraaier mag niet!””

Het exclusieve gilde der creditcardhouders – Leven op krediet!

NRC Handelsblad 20-6-1981 – Om met één handgebaar aan winkeliers, hoteliers en reisbureaupersoneel duidelijk te maken dat men behoort tot het exclusieve gilde van de bemiddelden is het tonen van een klein stukje plastic voldoende. Ruim tweeëneenhalf miljoen Nederlanders beschikken over een giro-betaalpas. De ‘creditcard’ waarmee men een aantal luxueuze genoegens kan betalen, is nog slechts in het bezit van 130.000 landgenoten. De markt is echter vele malen groter en de concurrentieslag tussen de makelaars in onzichtbare geldstromen brandt in alle hevigheid los. Continue reading “Het exclusieve gilde der creditcardhouders – Leven op krediet!”

Het perpetuum mobile van Wessel Ganzevoort: ‘Als dat ding gaat draaien, pleeg ik zelfmoord’

NRC Handelsblad 10-6-1981 — In Schilde, even buiten Antwerpen, staat het mechaniek klaar dat ons voorgoed van het knellende energieprobleem moet verlossen. Het gaat om een ingenieus toestel dat de eeuwigdurende beweging in zich draagt. Vijfentwintig jaar en één miljoen Belgische franken heeft de ontwerper erin geïnvesteerd. En ook een beetje ‘hulp van boven’. Continue reading “Het perpetuum mobile van Wessel Ganzevoort: ‘Als dat ding gaat draaien, pleeg ik zelfmoord’”

Klimaatverandering – ‘t kan vriezen, ‘t kan dooien

NRC Handelsblad 7-3-1981 – Deskundigen op het gebied van Neerlands meest geliefde gespreksonderwerp – het weer – kunnen worden verdeeld in twee groepen: zij die menen dat de gemiddelde temperatuur op aarde in de nabije toekomst langzaam maar zeker zal stijgen en zij die geloven dat er een nieuwe IJstijd voor de deur staat. Als de eersten gelijk krijgen zullen de dijken met zeker vijf meter moeten worden verhoogd om het smeltwater van de poolkappen uit onze polders te houden; in het tegenovergestelde geval zal door het aangroeien van diezelfde poolkappen de Noordzee worden leeggezogen, zodat de bouw van de Kanaaltunnel achterwege zou kunnen blijven. Continue reading “Klimaatverandering – ‘t kan vriezen, ‘t kan dooien”

Dalai Lama: “‘Als je ooit gebeten bent door een slang ben je al bang voor een stukje touw.”

NRC Handelsblad 3-1-1981 — Op 4-jarige leeftijd werd hij uitverkoren tot het geestelijk en wereldlijk leiderschap van zijn volk en op zijn 18de besteeg hij de troon als de 14de Dalai Lama van Tibet. Sinds 1959 bevindt hij zich in ballingschap. Met tienduizenden Tibetanen vluchtte de Dalai Lama toen, 9 jaar nadat de Chinese communisten hun land hadden overweldigd. De laatste tijd zijn er van die zijde toenaderingspogingen geweest, maar of de Dalai Lama wel of niet zal terugkeren is volgens hem volstrekt niet aan de orde.
Gesprek met een reïncarnatie die de zegen van zijn Meerdere heeft.

Continue reading “Dalai Lama: “‘Als je ooit gebeten bent door een slang ben je al bang voor een stukje touw.””

Professor Fred Polak: “Alles wat ik heb voorspeld is uitgekomen.”

NRC Handelsblad, 11-10-1980 – Jarenlang was hij met zijn opzienbarende uitspraken in het nieuws: Fred G. Polak, wetenschappelijk — of, volgens sommigen, onwetenschappelijk — toekomstvoorspeller. Nu is het stil geworden rond de schrijver van zulke geruchtmakende boeken als ‘De toekomst is verleden tijd’ en het standaardwerk ‘Prognostica’, maar in Amerika komt zijn werk steeds meer in de belangstelling. Is Fred Polak de provocerende nar die zijn tegenstanders in hem zien? Portret van een man die aan het specialistisch denken is ontstegen – de futuroloog die zijn ideaal aan de Renaissance ontleent. Continue reading “Professor Fred Polak: “Alles wat ik heb voorspeld is uitgekomen.””

Wierook in Biddinghuizen

NRC Handelsblad 23-8-1980 – Vietnamese vluchtelingen op weg naar het Nederlands burgerschap. Dit jaar alleen al arriveerden er ruim 700 Vietnamese vluchtelingen in ons land, waarmee hun aantal tot boven de 3000 steeg. Ze hebben een angstaanjagend verleden verruild voor een veilige, maar onzekere toekomst. Ze krijgen stoomcursussen in het Nederlands, in het vieren van Sinterklaas en andere zeden en gebruiken van hun nieuwe vaderland, maar hoezeer ze zich ook aanpassen – werkgelegenheid voor de Vietnamezen blijft vrijwel onoplosbaar probleem. Wanneer zal de dankbaarheid plaatsmaken voor de kater?
Paul Marijnis & Cas de Stoppelaar

Continue reading “Wierook in Biddinghuizen”

Vals klinkende munten op marmeren wisseltafels: “Banco rotto!”



NRC Handelsblad 26-7-1980 – Bijna twee weken geleden, op 14 juli, zijn de eerste munten ter gelegenheid van de inhuldiging van koningin Beatrix in omloop gebracht door de Rijksmunt. Nationale gebeurtenissen als de inhuldiging mogen dan een aanslag op de schatkist zijn – anderzijds brengen ze een veelvoud van de kosten op als ze gepaard gaan met de uitgifte van speciale munten. In een mum van tijd zijn die weer uit de roulatie – daar staan de verzamelaars garant voor. En dat blijkt winst voor de staat te zijn. Nog meer winst: de rente die wij de overheid cadeau doen door munten in parkeermeters en dergelijke te werpen. Ons nog steeds groeiend automatenpark is tevens een belangrijke factor in het huidige tekort aan kleingeld.

Continue reading “Vals klinkende munten op marmeren wisseltafels: “Banco rotto!””

In de voetporen van ballonvaarder Montgolfier: “Keep cooking Christopher!”

NRC Handelsblad 11-8-1979 — Al duizenden jaren droomde de mens ervan zich te bevrijden van de kluisters van de zwaartekracht. Bijna tweehonderd jaar geleden was het zover. Twee Fransen slaagden er in het aards gekrioel in een heteluchtballon te ontstijgen. De luchtvaart was geboren. De uitvinding van Montgolfier werd nog datzelfde jaar overvleugeld door de gasballon. De Montgolfière leek rijp voor het museum. Maar de heteluchtballon is terug!
Door Paul Marijnis en Cas de Stoppelaar Continue reading “In de voetporen van ballonvaarder Montgolfier: “Keep cooking Christopher!””

Superbikes versus Pedaalemmers: “Snelheid maakt vrij!”

NRC Handelsblad 14-07-1979 – Het gaat goed met de motorfiets. Ieder weekeinde zwermen de motorfanaten er uit over de Nederlandse wegen. In lange linten slingeren de motorclubs zich tussen de – door hen diep verachte – auto’s door.
Het nieuwste speeltuig van de ware liefhebber is de zogenaamde Superbike, een monster met een cilinderinhoud 1000 tot 1200 cc en een vermogen van 100 pk of meer.
Psychologen – met name de freudianen onder hen – hebben zo hun denkbeelden over de populariteit van motorfiets; de motorrijders zelf zien dat anders.
Door Paul Marijnis en Cas de Stoppelaar

Continue reading “Superbikes versus Pedaalemmers: “Snelheid maakt vrij!””

Paardenrennen op Duindigt: “Vort Luiwammes! Anders kos-je me een meier!”

NRC Handelsblad 19-5-1979 — Paarden, eigenaren, trainers en jockey’s: een vierspan dat leeft voor en van de rennen. Broe­derlijk delen ze spanning en pret van het paardenwereldje met de ruim 2000 bezoekers die bijvoorbeeld Duindigt op een doordeweekse dag weet te trek­ken. Niet alleen de onbaatzuch­tige paardenliefde brengt ze sa­men, geld speelt een belangrijke rol. Wie zal er gaan winnen, wie heeft er goed gegokt?
Door Paul Marijnis en Cas de Stoppelaar Continue reading “Paardenrennen op Duindigt: “Vort Luiwammes! Anders kos-je me een meier!””

100 jaar telefonie in Nederland: “Spreekt u maar!”

NRC Handelsblad 18-4-1979 — Het is een opdringerige huisvriend, de telefoon. Hij gaat net als we in bad zitten. Hij verbindt ons op commando met een vriend in Hawaï, met de hulpdienst of, op eigen initiatief, met een wildvreemde dronkaard.
Honderd jaar geleden drong hij voor het eerst met zijn geratel de Nederlandse huiskamers binnen. Nu, met de vijf miljoenste abonnee binnen handbereik, kan de telefoon dienstdoen als wekker, informatie uit een computer halen en manuscripten overbrengen. Een rondgang langs koperdraad en glasvezel, geinlijn en beeldtelefoon. Continue reading “100 jaar telefonie in Nederland: “Spreekt u maar!””

Openbaar vervoer – het recht om géén auto te hebben

NRC Handelsblad 12-11-1977 – Streekvervoer en het ‘recht op mobiliteit’: zeer omstreden en vooral ook zeer kostbare onderwerpen. Tradities en weemoed spelen er een rol, evenals de vraag of onrendabele lijnen niet moeten worden opgeheven. Misschien zijn ze te vervangen door systeem van “buurtbussen”, waarmee de eerste proefnemingen een tamelijk groot succes blijken te zijn.

Continue reading “Openbaar vervoer – het recht om géén auto te hebben”

Heineken brouwers in de volcontinu: “Als ontbijt krijg ik een warme prak.”

NRC Handelsblad 22-10-1977 – Niet alleen mensen, ook dieren leveren een gevecht tegen de klok. Bij dieren kunnen zelfs zulke ingrepen plaatsvinden dat hun tijdritme geheel verandert en een voor hen uit 19 dan wel 28 uur zou kunnen bestaan. Hoe zit dat bij mensen? Een reportage uit de nieuwe Heineken brouwerij in Zoeterwoude. Continue reading “Heineken brouwers in de volcontinu: “Als ontbijt krijg ik een warme prak.””

DNA manipulatie – de traagheid van een angstgolf

 NRC Handelsblad 3-9-1977 – De demissionaire ministers Boersma, Trip, Vorrink en staatssecretaris Klein hebben de afgelopen weken van hun ambtenaren college gekregen. Want de laatste jaren zijn grote vorderingen gemaakt bij experimenten met het belangrijkste molecuul dat de (erfelijke) eigenschappen van levende wezens bepaalt: het DNA. De vraag is nu actueel of er in de laboratoria met dit molecuul geknutseld mag worden en zo ja, hoe gevaarlijk is dat dan? Continue reading “DNA manipulatie – de traagheid van een angstgolf”

Bulldozers in de waterleidingduinen: graven in het beste dat Nederland te bieden heeft

NRC Handelsblad 6-8-1977 – Bij de Kroon ligt een bezwaarschrift, dat de Leidse werkgroep waterwinning heeft ingediend tegen de activiteiten van de Haagsche Duinwaterleidingmaatschappij. In de duinen wordt zoveel drinkwater gepompt dat de oorspronkelijke vegetatie daardoor verloren dreigt te gaan. Bovendien wordt de smaak van het eertijds kraakheldere duinwater steeds minder goed. Een strijd tussen het “jeugdig enthousiasme” van een aantal Leidse biologen en drinkwateringenieurs. Continue reading “Bulldozers in de waterleidingduinen: graven in het beste dat Nederland te bieden heeft”